Schulden

Als je niet alert bent op wat je leent, kunnen je schulden oplopen

‘Door het collegegeld is mijn schuld opgestapeld. Dat eigenlijk. En ook door leningen en zo. Want je kan ook lenen bij DUO, daardoor is mijn schuld ook opgestapeld. En ik was een keer vergeten dat je je OV en je studiefinanciering op stop moet zetten. Maar ik dacht dat het automatisch ging. En ik moest dat zelf, handmatig doen. Dus daardoor was mijn schuld nog meer omhoog gegaan.’

Maak geen afspraken met schuldeisers die bij je op de stoep staan vanuit paniek

‘Je wilt het dan zo snel mogelijk oplossen, maar misschien maak je dan regelingen die eigenlijk niet te doen zijn. Omdat je dan niet rondkomt qua eten en andere zaken. In zo’n moment van paniek, heb je het overzicht niet.’

Het aflossen van een schuld kan langer duren dan je denkt

‘Mijn inschatting was dat ik de restschuld in vijf jaar af kon lossen. Maar na het tweede jaar, ging de toko waar ik werkte op de fles. En markt, die holde ook achteruit.’

Des te langer je schulden hebt, des te hoger ze worden

‘Achteraf denk ik, als ik nu zie wat ik aan de schuldeisers betaald heb, dat was minder dan het geld wat ik mee heb gekregen toen ik ontslagen werd. Dus ja, als ik toen had kunnen zeggen van: “Nou, ik heb 25.000 euro, kan ik het daarmee afkopen?” Al die maanden dat je niet geholpen wordt, al die maanden dat je geen hulp zoekt, al die jaren, verdienen anderen aan jou, hè. Want dat is natuurlijk met schulden, er wordt ontzettend veel door anderen aan verdiend en jij hebt er de hoofdpijn van.’

Denk niet: van een kale kip valt niet te plukken

‘Het interesseerde me allemaal in die tijd geen ene kloot. En dan krijg je inderdaad van de 2.400 euro dat het 9.000 euro wordt. Omdat je nooit hebt gereageerd, je laat de boel de boel, je laat het verslonzen. Ik dacht: van een kale kip valt niet te plukken. Maar ik kan je vertellen: van een kale kip kan je nog steeds plukken, want je trekt dat vel er gewoon af. Dan is het nog kaler en zie je alle ingewanden enzo. En zelfs als het vel eraf is dan kan je nog plukken, want dan kan je een ingewand gebruiken weet je wel. Ja, ik zweer het je.’

Zoek snel hulp om te voorkomen dat schulden oplopen

‘Je moet niet denken van: nou, ik betaal volgende maand wel m’n energie. Want die maand erop krijg je hetzelfde wat je die maand ervoor hebt, maar dan moet je twee keer betalen. En zo loopt het gigantisch op, heel snel.’

Een gescheiden boekhouding met je partner maakt het gemakkelijk om teveel geld uit te geven

‘Ik weet wel dat vriendinnen met wie ik er weleens over sprak zeiden van: “Maar heeft hij dan niet door dat jij zo veel kleren koopt?”

Dan zei ik van: “Nou nee, want hij vroeg heel af en toe, bijna nooit, maar heel af en toe: hé, heb je een paar nieuwe schoenen aan?” En dan merkte ik dat ik altijd onmiddellijk een smoesje verzon. Op de één of andere manier is onze boekhouding gescheiden. En ik denk dat dat mij heel erg goed uitkwam, want ik kon daardoor gewoon losgaan. Ik hoefde me nooit te verantwoorden. Maar aan de andere kant kun je zeggen dat het juist helemaal niet goed is voor mij. Ik zou eigenlijk gebaat zijn bij een waakhond die zegt van: “Heb je nou alweer een nieuwe trui aan? Mag ik eens even op je bankrekening kijken?” Of: “We zouden toch sparen voor…”

Als je eenmaal schulden hebt, maak je gemakkelijker meer schulden

‘Wat bij schulden ook meespeelt is dat als je eenmaal schulden hebt, het makkelijker wordt om nog meer geld uit te geven, want je hebt toch al een schuld. Net als bij drank, dan kun je ook na een glas denken: ik ben toch de boel aan het verkloten, en er nog eentje nemen… En daarbij, zo’n schuld zet je eigenlijk in een soort wachtstand, hè. Want een schuld maakt ook dat je niet kunt bewegen, dat je op je plek blijft. En dat doen verslavingen ook vaak, dus die twee passen ook heel erg bij elkaar.’

Wees niet te koppig

‘Kijk, je kan mij uitleggen van je moet dit en dit doen, maar het komt op een bepaalde manier niet aan. Pas als ik het hard heb geleerd, dan denk ik ineens van, oh, maar die persoon had mij daar al lang op gewezen.’